سازه چیست؟ تفاوت سازه و ساختار چیست؟
سازه فضایی چیست؟ فضاسازه چیست؟ با ما همراه باشید تا شما را با سازه فضایی و فضاسازه آشنا کنیم.
در ارتباط با این عبارت در علوم مهندسی دو کلمه کاربرد دارد. یکی سازه و دیگری ساختار. ساختار به شکل طبیعی هر شئ گفته می‌شود. این شکل هم قابل دیدن است و هم قابل کشف کردن. اما سازه عبارت از ساختاریست که دیگر طبیعی و قابل اکتشاف نیست بلکه انسان با دانسته‌هایش آنرا خلق می‌کند. در علوم مهندسی عبارت سازه را بسیار شنیده‌اید. به عنوان مثال در کشتی‌سازی، رایانه، هوا فضا، زیست‌شناسی، شیمی، خودرو و مکانیک. همه این علوم برای تحقیق، بررسی و ساخت وسایل مورد نیازشان به نوعی سازه نیاز دارند. در علوم مهندسی اصولا رشته‌ای به همین نام وجود دارد که احاطه مطالب مورد مطالعه در آن بر سازه‌هاست.
فضاسازه یا همان سازه فضاکار یک سیستم خرپای سه بعدی می باشد، که اعضای آن فقط تحت تاثیر فشار و کشش قرار دارند.
فضاسازه ها سبک و بسیار محکم هستند. گاهی اوقات به جای اصطلاح سازه فضایی از اصطلاح فضاکار استفاده می شود.
نقش اعضای سازه در ساختمان
سازه ساختمانی مجموعه‌ای از چند عضو است. این اعضا در اتصال با هم سبب می‌شوند که نیروها به زمین انتقال پیدا کنند، در نتیجه زمین به واسطه قدرت جاذبه به نوعی تکیه‌گاه برای سازه محسوب می‌شود. در حالیکه نقش سازه در سایر علوم فقط انتقال نیرو نیست. در صنعت ساختمان سازه عبارت است از بخشی از حجم ساختمان که هم بارهای وارده را تحمل می‌کند و هم این انرژی را به محیط اطراف منتقل می‌کند. سازه ساختمان مسئول حمل بارهای زنده و مرده است.
مهندسی سازه چیست؟
شاخه ای از مهندسی عمران و مهندسی هوافضا است. مهندسی سازه از شاخه عمران درباره انتقال دادن بار است. از اعضای سازه به پی سازه یا تکیه گاهی دیگر صحبت می‌کند.
مهندسین سازه با طراحی های سیستم سازه‌ای را طراحی می‌کنند.که اهداف آن‌ها فراهم کردن باربری است. و برآوردن مقاومت در برابر نیروها وارده روی اعصای سازه است.
تارخچه سازه
اولین سازه های ثبت شده در تاریخ اهرام عظیم ثلاثه مصر هستند. که به دستور آمن هوتپ ساخته شد. از دیگر نمونه های سازه در این دوران زیگورات چغازنبیل در شهرستان شوش استان خوزستان و تخت جمشید در شیراز اشاره کرد.
سازه های باستانی ایران
- سازه های آبی شوشتر
- سازه زیگورات چغازنبیل شوش
- تخت جمشید
- برج میلاد تهران
- برج آزادی تهران
- پل طبیعت تهران
- سد کارون
- آرامگاه نادر شاه در مشهد
- دکل تلویزیونی زیباکنار
- تئاتر شهر تهران
- و . . .
انواع فضاسازه :
- سازه فضایی گنبدی
- سازه فضایی قوسی
- سازه فضایی تخت
- سازه فضایی چند لایه و تک لایه
انواع سازه در معماری
1_سازه ساختمانی ICF
از کنار هم قرار گرفتن بلوک های تو خالی پلی استایرن و قرار دادن میلگردهایی به شکل قائم و به صورت افقی ساخته می شود. و در فضاهای خالی درون بلوک ها بتن ریزی انجام می شود.
مزایای سازه ساختمانی ICF :
- سرعت بالا در ساخت سازه
- آسانی نصب سازه
- نیاز کمتری به نیروی انسانی دارد
- راحتی اجرای تاسیسات برقی و مکانیکی
- مفید برای محیط زیست
- مقاومت بالا در برابر زلزله و . . .
- امکان نصب در هر شرایط آب و هوایی
- صرفه جویی در مصرف انرژی
2_ سازه ساختمانی LSF
سازه ساختمای LSF، یک سیستم برای اجرا ساختمان های نسبتا کوتاه و متوسط است. این سازه به صورت پیش ساخته است که در کارخانه تولید می شود. بعد از تولید با کمک یک سری از اتصالات مانند پیچ و مهره‌ها در محل نصب می شود.
مزایای سازه ساختمانی LSF :
- سرعت بالا در اجرای سازه
- کم بودن وزن
- از مصالح ضد حریق استفاده می شود.
- قابلیت بازیافت
- مقاومت بالا
3_ سازه ساختمانی پانلی
سازه های ساختمانی پانلی، سیستم های از پیش ساخته شده ای هستند، که به محل نصب حمل می شوند. بعد از نصب دیوارها و سقف این سازه ها اطراف آن را با بتن عایق می کنند. در این سیستم چون دیوارها و سقف به صورت یکپارچه و باکس هستند، نیروهایی مانند زلزله را به صورت یکنواخت در خود پخش می کنند.
کاربرد های سازه ساختمانی پانلی :
- استفاده به عنوان خانه های بهداشت و مراکز مخابراتی
- می توان به عنوان کمپ های نظامی، ساختمان های کارگاهی و اسکان اضطراری استفاده کرد
4_ سازه ساختمانی تنیده
این سازه ها را با استفاده از مجاری محافظ، دوغاب یا پوشش های ضد خوردگی، رشته ها یا میلگردهای فولادی می سازند.
کاربردهای سازه های ساختمانی تنیده :
- ساخت ورزشگاه
- ساخت پارکینگ
- سازه های قوس دار
- ساختمان های اداری
- ساختمان های مسکونی
- ساختمان های تجاری
- سازه های دریایی
5_ سازه ساختمانی فضا کار یا فضایی
برای ساخت سازه هایی که نیاز به ستون ندارند، می توانید از این سازها استفاده کنید.
انواع سازه ساختمانی فضا کار یا فضایی :
- شبکه های دولایه و سه لایه ای
- شبکه های چلیکی
- سازه های گنبدی
- سازه های تاشو
- سازه های ماهواره ای
سازه های فضایی از نظر مصالح نیز تقسیم می شوند، که عبارت اند از :
1_ سازه های فولادی
2_ سازه های آلومینیومی
3_ سازه های چوبی